Eet-Lokaal is niet alleen een plek om te eten en drinken. Dit is ook dé plek waar elk half jaar een wisselde collectie kunst te bekijken is. Het monumentale pand leent zich er bij uitstek voor.
De kunstenaars komen vrijwel altijd uit regio de Liemers of het onderwerp is de regio.
Foto tentoonstelling over Huis Sevenaer in Eet-Lokaal
Het Polderhuis in de Wittenburgerstraat van Zevenaar, waarin sinds 2015 Eet-Lokaal is gevestigd, maakt onderdeel uit van Landgoed Huis Sevenaer. Dit landgoed was ruim twee eeuwen lang eigendom van de adellijke familie Van Nispen van Sevenaer.
Jonkheer J. A. Ch. A. (Jan) van Nispen van Sevenaer (1804-1875) kocht het Polderhuis in 1868.
Café | Begane grond
De stamvader van de Van Nispens in Zevenaar was Carel Herman van Nispen (1764-1829. Portret hangt aan stenen muur).
Hij was onder meer rentmeester op Huis Bergh, districtscommissaris, hoofdschout van Zevenaar en heer van Pannerden.
In 1816 is hij in de adelstand verheven. Carel Herman van Nispen had twee zoons,
Jan (portret hangt tegen witte muur) en Carel Everhard (portret hangt tegen petrol muur), en twee (zeer gegoede!) pleegdochters, Isabella en Christina Hoevel tot Swanenburg.
Jan trouwde met Isabella en ging wonen op Huis Sevenaer, zijn broer trouwde met Christina en woonde in het centrum van Zevenaar (Huis ’t Hoek).
De gebroeders Van Nispen waren actief in de landelijke politiek: beiden hebben zich ingezet voor de emancipatie van het achtergestelde katholieke volksdeel. Maar tevens hadden zij grote en onoverbrugbare (politieke) meningsverschillen.
Carel Everhard van Nispen tot Pannerden was 1844 tot 1870 burgemeester van Zevenaar.
Restaurant | Begane grond
Jonkheer Louis van Nispen van Sevenaer (1867-1949), kleinzoon van Jan, heeft het Landgoed Huis Sevenaer tot aan zijn dood bestierd. In Zevenaar was hij ook lange tijd raadslid en wethouder, vervulde tal van bestuursfuncties in maatschappelijke organisaties en stond politiek aan de behoudende kant. Vanwege zijn baard was hij in Zevenaar bekend als de zwarte jonker. In zijn jonge jaren was Louis van Nispen een enthousiast amateurfotograaf; hij werkte met glasnegatieven. Meerdere foto’s in deze ruimte zijn door hem gemaakt en stammen uit het eind van de 19e eeuw.
Zijn echtgenoot, Mies Vos de Wael (op het groepsportret uiterst links) had een zwakke gezondheid en is al vóór de oorlog gestorven. De vrouw achter de tafel met serviesgoed is de moeder van Louis: Adriana van Nispen van Sevenaar – De van der Schueren.
Gang boven
Ook twee jongste zusters van Louis van Nispen van Sevenaer, Theresia (1877-1961) en Euphemie (1880-1963) van Nispen van Sevenaer, hebben hun hele leven op het landgoed gewoond. De twee freules voerden een gezamenlijk huishouden en waren lokaal sterk betrokken bij kerkelijke en maatschappelijke organisaties. Op de muur tegenover hun portret in de gang staan handgeschreven instructies voor de keukenmeid en de tweede bediende van Huis Sevenaer, geschreven door een van de twee freules. Verderop in de gang: een jonge jonkheer Hubert van Nispen en zijn ouders en ook Hubert en zijn moeder op de trap van Huis Sevenaer.
Sevenaer zaal | Boven
Hubert van Nispen van Sevenaer (1919-2012) groeide op in Laren waar zijn vader burgemeester was. In de oorlog belandde hij en zijn ouders in het verzet, middels hulp aan gestrande geallieerde piloten. Na de oorlog ging hij oom Louis (restaurant) helpen en nam hij het beheer over van het familiebezit Landgoed Huis Sevenaer. Proefondervindelijk begon jonkheer Hubert van Nispen van Sevenaer eind jaren ’50 afstand te nemen van het gebruik van kunstmest en pesticiden op zijn landgoed. Alleen met natuurlijke mest krijg je sterke gewassen, werd zijn adagio. Later gebruikte hij nooit meer chemische bestrijdingsmiddelen en ontwikkelde hij zich tot een voorloper van de biologische landbouw. De (familie)foto’s in deze zaal stammen uit de jaren ’50 en ’60. De moeder van Hubert, Louise van Nispen van Sevenaer – Pelgrom von Motz, die te zien is op meerdere foto’s, woonde na het overlijden van haar echtgenoot 25 jaar lang bij haar zoon op Huis Seveaer.
van Nispen zaal | Boven
Jonkheer Hubert van Nispen van Sevenaer heeft decennialang veel tijd, geld en energie moeten steken om het landgoed Huis Sevenaer bijeen te houden. De gemeente Zevenaar wilde woningen bouwen op zijn gronden, de Turmac sigarettenfabriek wilde uitbreiden. Al vanaf de jaren ’50 lieten zij – en anderen – hun oog vallen op de grond van de jonkheer.
Om het gelijk te kunnen bewijzen van zijn alternatieve, natuurvriendelijke landbouwmethode heeft de jonkheer met grote vasthoudendheid alle juridische mogelijkheden benut om zijn gronden te verdedigen. Hij was hierbij vaak in het nieuws en kreeg bij zijn strijd ook veel steun, vanuit het hele land. Om een compromis te forceren tussen jonkheer en gemeente Zevenaar kwamen minister Gruijters en Kamerlid Imkamp (beiden D’66. Foto’s hangen in de nis) midden jaren ’70 naar Zevenaar.
Polderkamer | Boven
Joyce van Katwijk, geboren in Canada, kwam begin jaren ’70 voor een korte stage naar Huis Sevenaer. Ze is er nooit meer weggegaan en werd de rechterhand van de jonkheer. Samen streden zij voor een natuurvriendelijke en rechtvaardige landbouw. De koeien in de weilanden achter Huis Sevenaer, haar koeien, zijn vleeskoeien van het Piëtmontese ras. De kalveren die ieder jaar worden geboren, komen zoveel mogelijk via natuurlijke weg ter wereld en worden niet weggehaald maar blijven bij de moeder.
Over de foto’s en illustraties
De foto’s en andere illustraties die in Eet-Lokaal hangen zijn afkomstig uit de tentoonstelling “Rechtvaardige Landbouw – Strijd van een jonkheer”.
Deze fototentoonstelling was eind 2022 en begin 2023 te zien in de wandelgangen van de Turmac Cultuurfabriek.
De tentoonstelling is gemaakt door Anne Lammers en Jaap Tanja i.s.m. Liemers Kunstwerk.
Voor vragen en commentaar: jaaptanja@hotmail.com.
Ook exposeren bij Eet-Lokaal?
Ben of ken jij iemand die ook wel bij Eet-Lokaal zijn/haar kunst wil exposeren? Neem dan contact op met ons via 0316-242409, info@eet-lokaal.com of loop even bij ons binnen.